Ira Hayes: Αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο.

” Άνθρωποι συγκεντρωθείτε γύρω μου, υπάρχει μια ιστορία που θέλω να σας πω, για έναν νέο, γενναίο Ινδιάνο που πρέπει να θυμάστε καλά, που ζούσε στη γη των Πίμα Ινδιάνων, μία περήφανη και ευγενική ομάδα, που καλλιεργούσε στην κοιλάδα του Φίνιξ, στη γη της Αριζόνας. .”

” Γεννήθηκα στο Σάκατον της Αριζόνα. Γεννήθηκα τελευταίος στην έκτη κατά σειρά γέννα της μάνας μου. Ο πατέρας μου είχε υπηρετήσει στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μας συντηρούσε καλά παρά τις δυσκολίες. Aργότερα ως βετεράνος του στρατού, συντηρούσε την οικογένειά μου καλλιεργώντας βαμβάκι. Ήμουν δύσκολος χαρακτήρας. Δεν μιλούσα πολύ, δεν είχα διάθεση να συμμετέχω σε ότι έκαναν όλοι οι άλλοι. Παρατηρούσα πολύ όμως. Έβλεπα τον πατέρα μου να προσπαθεί συνεχώς για μια καλύτερη ζωή. Στα 9 μου καταφέραμε να νιώσουμε όλοι λίγο πιο άνετα. Μετακομίσαμε στο  Bapchule της Αριζόνας. Στο σχολείο όλοι φλέρταραν και μιλούσαν με τα κορίτσια, εγώ δεν ήμουν τέτοιος άνθρωπος. Δεν λέω, κοίταζα. Μου άρεσαν πολύ να τις χαζεύω. Δεν έκανα ποτέ κίνηση όμως, ήμουν λίγο δειλός. Έτσι με χαρακτήριζαν δηλαδή, νομίζω πως απλά ήμουν ντροπαλός. Και δειλός, ναι. Φαντάσου πως οι κοπέλες ήταν αυτές που με κυνηγούσαν καμιά φορά για ένα φιλί. Δεν ξέρω γιατί, αλλά ένιωθα φόβο, ίσως με κορόιδευαν κι όλας. Τελικά μιλούσα όταν ήθελα να πω κάτι σημαντικό.. Η φλυαρία των φίλων μου με κούραζε μερικές φορές. Αλλά όταν δεν την είχα για μεγάλο διάστημα στ’ αυτιά μου, μού έλειπε κι όλας. Με έλεγαν επίσης διαβαστερό. Ναι, μου άρεσε πολύ να διαβάζω. ΄΄Η γνώση΄΄, έλεγα, ΄΄ είναι δύναμη΄΄. Έτσι δεν είναι; Ήθελα όταν έρθει η ώρα να δουλέψω  να μπορέσω να το κάνω καλά. Όχι για τα μάτια του κόσμου. Για μένα. Κι ας παίρνω τρεις κι εξήντα, δεν με ενδιαφέρει.

Ύστερα όμως ήρθε ο πόλεμος.. Μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ σκεφτόμουν σοβαρά να καταταχτώ στους Πεζοναύτες. Ένιωθα πως  η χώρα μου, όχι μόνο είχε δεχτεί άμεση απειλή από τους Ιάπωνες, αλλά με αυτό τον τρόπο απειλούνταν και η ίδια η οικογένειά μου. Εμείς οι Ινδιάνοι έχουμε μάθει να είμαστε περιθωριοποιημένοι. Μας αδίκησαν, μας ξεσήκωσαν από τις εστίες μας, αλλά αυτή τη χώρα την αγαπούσα. Σ’ αυτά τα εδάφη μεγαλώσαμε. Και τώρα ήρθε η ώρα να τα υπερασπιστούμε. Έτσι έλεγα τουλάχιστον. Γιατί μέσα μου ήμουν ένας Αμερικάνος, όπως όλοι οι άλλοι και ήθελα απλά να νικήσουμε και να παραμείνουμε ελεύθεροι.. Άν η πατρίδα μου είναι ελεύθερη και ανεξάρτητη, τότε είμαι και γω.. Έτσι τουλάχιστον έλεγα.. Γιατί εκτός από τις πατριωτικές μου σκέψεις, ο μισθός που θα λάμβανα θα βοηθούσε την οικογένειά μου στο να ορθοποδήσει. Όσο αυτό βέβαια ήταν εφικτό..

Στις 24 Αυγούστου του 1942 κατατάχτηκα στους Πεζοναύτες. Το βράδυ πριν φύγω για την βασική μου εκπαίδευση είχαμε τραπέζι στο σπίτι προς τιμήν μου. Ο αρχηγός της φυλής, μας μίλησε για την γενναιότητα, την αφοσίωση και την τιμή που διακρίνει τη φυλή των Πίμα Ινδιάνων. Ήταν όμορφα εκείνο το βράδυ.. Μετά την βασική εκπαίδευση έκανα αίτηση για το σώμα των αλεξιπτωτιστών. Πήγα πολύ καλά και εκεί. Μετά από πολλές επιτυχημένες, εκπαιδεύσεις και συμμετοχές σε δύο πολέμους, επισκέφτηκα πάλι την οικογένειά μου το Φεβρουάριο του 1945. Καθώς έκανα τις διακοπές μου με τους δικούς μου, με ειδοποίησαν πως το σώμα των αλεξιπτωτιστών διαλύθηκε λόγω υπερβολικού κόστους και έτσι, ήμουν πλέον ένας έμπειρος οπλίτης, έτοιμος να υπερασπιστώ ξανά την πατρίδα..

Τότε ήταν που με κάλεσαν ξανά για δεύτερη φορά να υπηρετήσω. Το Σεπτέμβριο του 1944 ταξίδεψα στη Χαβάη. Μας ειδοποίησαν πως έπρεπε να πολεμήσουμε στο νησί Ίβο Τζίμα. Το Φεβρουάριο του 1945 ξεκίνησε η μάχη.. Την πέμπτη μέρα κι όλας η επιχείρηση είχε στεφθεί με απόλυτη επιτυχία. Ήταν πρωί ακόμα και o διοικητής Τσάντλερ Τζόνσον έδωσε εντολή να τοποθετηθεί η αμερικανική σημαία στην κορυφή του βουνού Σουριμπάχι. Πέντε άνδρες κάρφωσαν εκεί τη σημαία μας..

Η μοίρα όμως μου έπαιξε άσχημο παιχνίδι. Ο υπουργός Ναυτιλίας Τζέιμς Φόρσταλ ήταν εκεί όταν η πρώτη σημαία κυμάτισε για πρώτη φορά στην κορυφή του βουνού. Διέταξε προς κακή μας τύχη να την αντικαταστήσουμε με μία άλλη μεγαλύτερη γιατί την ήθελε για ενθύμιο.. Τότε ήταν που μαζί με άλλους πέντε άνδρες ανεβήκαμε στο Σουριμπάχι και ακολουθήσαμε την εντολή που μας δόθηκε. Εκεί τραβήχτηκε και μια φωτογραφία..

Κάποιοι βρήκαν ευκαιρία να εκμεταλλευτούν ορισμένους ανθρώπους για να διατηρήσουν ακμαίο το ηθικό των Αμερικάνων και για να κάνουν λεφτά.. Πολλά λεφτά.. Όταν γύρισα πίσω όλοι με ρωτούσαν: ΄΄ Εσύ είσαι o Ινδιάνος που ύψωσε τη σημαία στο Ίβο Τζίμα;΄΄Ναι,μας θεωρούσαν ήρωες. ΄΄Γιατί;΄, αναρωτήθηκα.. Τρεις ήμασταν αυτοί που επιβίωσαν και επέστρεψαν πίσω. Έμεινα έκπληκτος όταν με ειδοποίησαν ότι έπρεπε να επιστρέψουμε για να βοηθήσουμε στην αύξηση των εσόδων του κράτους για τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Ένιωθα ότι ζούσα ένα εφιάλτη. Μας τριγύρναγαν από πολιτεία σε πολιτεία, από πόλη σε πόλη και όλοι μας αντιμετώπιζαν σαν θρύλους. Τι είχαμε κάνει; Ποιοί ήμασταν εμείς που αξίζαμε όλες αυτές τις τιμές; Όταν πάλεψα να αποδείξω ότι ο Χανκ Χάνσεν ΔΕΝ ήταν αυτός που σήκωσε τη δεύτερη σημαία, όλοι μου είπαν να κλείσω το στόμα μου.. Όλα ήταν ένα ψέμα. Οι χειραψίες, τα χαμόγελα, οι εγκωμιαστικές ομιλίες, τα πάντα. Πώς μπορώ να νιώσω ήρωας όταν από τους 45 άνδρες της διμοιρίας μου μόνο 5 επιβίωσαν, όταν 27 άτομα του λόχου μου από τα 250, κατάφερε να γλιτώσει το θάνατο ή τον τραυματισμό;  Όσοι με αποκαλούσαν ήρωα τους έλεγα δεν είμαι ήρωας, ήρωες είναι εκείνοι που έχασαν τη ζωή τους στη μάχη, που πέθαναν για μια πατρίδα ελεύθερη και τώρα οι οικογένειές τους κλαίνε και πενθούν τα δικά τους παιδιά! Εμείς ποιούς τιμούμε, σε ποιούς αποδίδουμε  αυτές τις τιμές; Σε όσους επέζησαν και είδαν το θάνατο από μακριά; Δεν μου αξίζουν τέτοιες τιμές, σκοπός τους ήταν μόνο να πουλήσουν φρόυδες ελπίδες για να μαζέψουν λεφτά, εκπληρώνοντας τα πολιτικά τους απωθημένα, καταδικάζοντας τη ζωή 6 ανθρώπων για το γενικό συμφέρον των υπόλοιπων εκατομμυρίων Αμερικανών..

Όλοι ήθελαν να γνωρίσουν από κοντά ΄΄τον Ινδιάνο που σήκωσε τη σημαία στο Ιβο Τζίμα΄΄, κερνώντας τον ένα ποτό. Γυρνούσα πίσω στην οικογένειά μου για να απομακρυνθώ από όλη αυτή την ψεύτικη αναγνωρισιμότητα αλλά δεν μπορούσα να κρυφτώ. Το μόνο που ήθελαν είναι να με κερνάνε ποτά! Έτσι έμπλεξα με τον αλκοολισμό. Έπινα για να ξεχάσω. Δεν ήθελα να θυμάμαι ποιος ήταν αυτός που αποκαλούσαν ήρωα. Δεν κατάφερα ποτέ να νιώσω άξιος. Άξιοι ήταν όλοι αυτοί που είχαν μείνει πίσω στο Ίβο Τζίμα και δεν ξαναγυρνάνε πια..

Ένα βράδυ, πίσω στο Σάκατον της Αριζόνας, πήγα να παίξω χαρτιά με τα αδέρφια Βερνόν και Κένεθ. Πίναμε, καπνίζαμε, τζογάραμε, τσακωθήκαμε.. Είχα πιεί πολύ εκείνο το βράδυ. Με βρήκανε νεκρό το πρωί στις 24 Φεβρουαρίου 1955. Πέθανα αλλά όχι σαν ήρωας. Πέθανα για τους άνδρες που χάθηκαν πίσω. Θέλησα να τους επισκεφτώ πιο νωρίς. Ήθελα να απομακρυνθώ από τους ανθρώπους που χειροκροτούσαν εμένα για να επισκεφτώ αυτούς που θα χειροκροτώ εγώ.. Τους πραγματικούς ήρωες.. Μακάρι εκείνος ο άνδρας να μην είχε τραβήξει ποτέ εκείνη τη φωτογραφία..

” Τον έλεγαν Άιρα Χέιζ ο μεθυσμένος, δεν θα μπορεί να απαντήσει πλέον, ούτε ο μεθυσμένος από το ουίσκι Ινδιάνος, ούτε ο πεζοναύτης που πήγε στον πόλεμο…”

Η ιστορία του Άιρα Χέιζ (Ira Ηayes) είναι μία ιστορία που την ανακάλυψα από το ομώνυμο τραγούδι του Johnny Cash ΄΄The Ballad of Ira Hayes΄΄.  H ιστορία του δεν αφορά σε τόσο μεγάλο βαθμό τον πόλεμο και τις συνέπειες που είχε στη ζωή του. Σημαντική είναι η απάρνηση ενός ολόκληρου συστήματος από έναν Ινδιάνο που αγαπάει την πατρίδα του. Ο Άιρα Χέιζ σηκώνει στους ώμους του το σκληρό βάρος της αλήθειας και την υπεράσπισής της μέχρι εσχάτων. Μέσα στις στημένες εξέδρες με το όνομά του να αντηχεί στις πατριωτικές εκδηλώσεις που λάμβαναν χώρα εκείνη τη περίοδο, ο Άιρα ήταν το μοναδικό αδιάψευστο στοιχείο της πραγματικής φύσης των πραγμάτων. Δεν άντεξε το βάρος μιας αναγνωρισιμότητας ωφελιμιστικής, καταναλωτικής, μιντιακής. Έτρεξε να κρυφτεί αλλά η ίδια του η χώρα τον είχε καταδικάσει σε ένα αιώνιο ηρωικό τέχνασμα.  Η μάχιμη πλευρά του τον οδήγησε και στο τέλος της ζωής του. Πέθανε στη δική του προσωπική μάχη για μια ζωή χωρίς ήρωες, χωρίς πρότυπα και επευφημίες…